Rubber-producten zijn vrijwel aan elk deel van het hedendaagse leven gekoppeld: van banden en auto-onderdelen tot industriële slangen, vloeren, voedings- en medische toepassingen en adhesieven. Rubberproducten kunnen vrijwel overal teruggevonden worden.
Wereldwijd wordt er ongeveer 25.000.000 ton natuur- en synthetisch rubber geproduceerd, verhandeld en geconsumeerd per jaar. Naarmate de wereldeconomie met de toenemende industrialisering van de opkomende economieën groeit, blijft de vraag naar rubber en rubberproducten stijgen.
Natuurrubber is de oudste vorm van rubber, maar is nog steeds goed voor meer dan 40% van het totale volume. Op dit moment bedraagt dit iets meer dan tien miljoen ton per jaar en het gebruik ervan blijft nog groeien. Natuurrubber wordt geproduceerd uit de verbouwing van de Zuid-Amerikaanse Hevea Brasiliensis-boom.
Natuurrubber is van nature uit een cis-polyisopreen en bestaat ongeveer uit 94% polyisopreen. De rest bestaat uit natuurlijke harsen en eiwitten, samen met kleine hoeveelheden as, vuil en water. Het zijn de harsen en eiwitten, die samen met de cis-polyisopreen de unieke eigenschappen aan het natuurrubber geven.
De belangrijkste producerende landen van natuurrubber zijn tegenwoordig Thailand, Indonesië, Maleisië, India, Vietnam en China. Ook West-Afrika wordt steeds meer en meer een belangrijke speler op het gebied van natuurrubber. Natuurrubber werd oorspronkelijk verwerkt tot visueel beoordeelde types, zoals Ribbed Smoked Sheets (RSS), genummerd van 1 tot en met 5 en beschikbaar in bruine of bleke vellen. Het technisch gespecificeerd rubber-stelsel of TSR werd ongeveer 50 jaar geleden in Maleisië geïntroduceerd om consumenten te voorzien van meetbare gegevens van de rubberen eigenschappen. Tegenwoordig maken TSR-types zoals SMR-10, SIR-20 en SVR-CV60 ongeveer 80% van de wereldwijde productie en consumptie deel uit.
Synthetisch rubber werd voor het eerst geproduceerd in Duitsland in het midden van de 20ste eeuw. Vandaag de dag maakt synthetisch rubber het merendeel van de vraag naar rubber uit. Synthetisch rubber wordt geproduceerd door de polymerisatie van monomeren, voornamelijk styreen en butadieen, die gepolymeriseerd worden tot styreen-butadieenrubber (SBR) en poly-butadieenrubber (BR). Latere ontwikkelingen hebben voor de introductie van andere monomeren zoals ethyleen en propyleen (gebruikt bij de productie van EPDM) gezorgd. Andere soorten synthetisch rubber zijn: butyl en nitril (acrylonitril butadieen). Butyl is beter gekend als isobutyleen isopreenrubber en kan worden gemodificeerd met halogeenatomen zoals chloor of broom om chlorobutyl en bromobutyl (samen beter gekend als halo-butyl) te verkrijgen. Er bestaat zelfs een synthetische versie van natuurrubber, polyisopreen genaamd.
Synthetische rubber wordt vandaag de dag over heel de wereld geproduceerd. De belangrijkste producerende landen zijn China, VS, Japan, Korea en Duitsland.
Toepassingen voor natuur- en synthetisch rubber bestaan uit een uitgebreid en divers assortiment waaronder banden, het herrubberen van banden, adhesieven, plakband, etiketten, rubberen vloeren, industriële slangen, pakkingen, rubber op metaal gelijmde delen, anti-vibratie systeemonderdelen, farmaceutische producten, behandelde producten zoals latex handschoenen, condooms en katheters en nog vele andere toepassingen.
Rubbertype | Voordelen | Beperkingen | Typische toepassingen |
Natuurrubber | Meest uitgebreide gamma aan hardheden Heel sterk & van nature uit zelfversterkend Goede compressie set Goede resistentie tegen anorganische chemicaliën | Gebrek aan resistentie tegen olie en organische vloeistoffen Max. temperatuur 75-100°C Slechte ozonresistentie | Afdichting en schokabsorptie Transportbanden Vrachtwagenbanden |
EPDM | Rubber met de hoogste waterresistentie Heel inerte structuur Stabiel over langere perioden Heel goede weersbestendigheid Gemakkelijk te compounderen en te verwerken | Niet resistent tegen olie en olieproducten Relatief slechte compressie set | Tochtstrippen voor automobiel Sealings voor ramen en deuren Slangen voor automobiel (geen brandstofslangen) |
SBR | Goede fysieke sterkte Goede scheurbestendigheid en slijtvastheid | Slechte resistentie tegen olie en brandstof Slechte weersbestendigheid | Niet-mechanische producten met hoog volume Schoenzolen en autobanden |
Polybutadieen | Goede slijtvastheid Lage glasovergangstemperatuur Hoge elasticiteit | Heel slechte ozonresistentie | Banden Transportbanden Modificatie van polystyreen en ABS |
Butylrubber Isobutyleen Isopreen | De beste presterende rubber betreffende waterdichtheid Goede flexibele eigenschappen Goede ozonresistentie | Slechte slijtvastheid | Binnenbanden en liners voor banden Dakbedekkingsproducten Additieven voor brandstof en smeermiddelen |